Để có cơ sở định hướng các mục tiêu kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội thời kỳ 2016-2020 của tỉnh Bình Định, công tác thống kê của tỉnh luôn được thực hiện độc lập theo phương pháp khoa học của ngành Thống kê nhằm phản ánh đúng thực trạng và luôn tôn trọng thực tế khách quan. Để tìm hiểu rõ hơn, phóng viên Thông tấn xã Việt Nam đã có cuộc trao đổi với Cục trưởng Cục Thống kê tỉnh Bình Định, ông Tạ Thành Nhân xung quanh vấn đề này.
Phóng viên: Xin ông cho biết, công tác thống kê của tỉnh Bình Định được thực hiện như thế nào nhằm phục vụ cho Tỉnh ủy, Hội đồng nhân dân và UBND tỉnh trong việc đánh giá các mục tiêu tổng quát về phát triển kinh tế - xã hội của tỉnh giai đoạn 2011-2015?
Cục trưởng Tạ Thành Nhân: Chúng tôi đã xác định năm 2015 là năm cuối cùng thực hiện các mục tiêu tổng quát phát triển kinh tế - xã hội 5 năm 2011-2015 của tỉnh. Thực hiện tốt chỉ tiêu kinh tế - xã hội năm 2015 sẽ có vai trò quyết định đến việc thực hiện thắng lợi các mục tiêu kinh tế - xã hội của địa phương đã đề ra trong giai đoạn 2011-2015.
Theo đó, một nhiệm vụ hết sức quan trọng của Cục Thống kê đó là tập trung chỉ đạo, giám sát chặt chẽ việc thu thập thông tin đầu vào đảm bảo chính xác, chất lượng; xử lý và công bố kịp thời các chỉ tiêu kinh tế-xã hội chủ yếu năm 2015 phục vụ cho Tỉnh ủy, Hội đồng nhân dân và UBND tỉnh.
Để số liệu thống kê phản ảnh đúng thực tế khách quan, Cục Thống kê luôn đặt mục tiêu chất lượng lên hàng đầu, tổ chức điều tra thu thập thông tin “đầu vào” chặt chẽ, đúng quy định của phương án điều tra.
Cục Thống kê còn tham mưu cho Tỉnh ủy, Hội đồng nhân dân và UBND tỉnh trong việc lập kế hoạch phát triển kinh tế-xã hội của địa phương. Theo đó, Cục cung cấp số liệu thống kê thực tế năm trước là căn cứ quan trọng để xây dựng kế hoạch; đồng thời, căn cứ vào thực lực, tiềm năng, triển vọng và dự báo tình hình trong tỉnh, trong nước và thế giới trong thời gian tới để các cơ quan chức năng xây dựng lập kế hoạch kinh tế-xã hội cho năm tiếp theo. Vì vậy, số liệu thống kê và số kế hoạch luôn được thống nhất về phạm vi thu thập, về phương pháp tính và sát thực với diễn biến tình hình kinh tế-xã hội qua từng năm.
Chúng tôi có thể khẳng định, số liệu thống kê hàng năm được thực hiện độc lập theo phương pháp khoa học của ngành Thống kê nhằm phản ánh thực trạng khách quan trong việc thực hiện các mục tiêu phát triển kinh tế-xã hội của tỉnh.
Phóng viên: Thưa ông, để đánh giá các kết quả đạt được so với mục tiêu, chỉ tiêu trong việc thực hiện kế hoạch giai đoạn 2011-2015, Cục Thống kê đã áp dụng những nguyên tắc và phương pháp gì trong tính toán để đảm bảo tính thống nhất trong so sánh?
Cục trưởng Tạ Thành Nhân: việc thu thập, tính toán và công bố các chỉ tiêu kinh tế xã hội đã được ngành Thống kê thực hiện một cách độc lập, khách quan và thống nhất về phạm vi thu thập, về phương pháp tính toán từ Tổng cục Thống kê đến Chi cục Thống kê cấp huyện nhằm đảm bảo tính thống nhất so sánh trong việc đánh giá thực hiện các mục tiêu phát triển kinh tế-xã hội giữa các địa phương trong phạm vi cả nước. Tất nhiên, Cục Thống kê Bình Định không ngoại lệ.
Để so sánh được với các tỉnh, thành phố trong khu vực, ngành Thống kê chúng tôi đã áp dụng phương pháp tính thống nhất để tính toán các chỉ tiêu kinh tế - xã hội theo quy định và hướng dẫn của Tổng cục Thống kê.
Phóng viên: Được biết, Thủ tướng Chính phủ vừa qua đã Ban hành Quyết định số 715/QĐ-TTg phê duyệt Đề án đổi mới quy trình biên soạn số liệu tổng sản phẩm trên địa bàn tỉnh/thành phố trực thuộc Trung ương (GRDP) với chủ trương Tổng cục Thống kê sẽ trực tiếp tính toán và công bố GRDP cho các địa phương. Theo ông, với việc đổi mới quy trình này có khắc phục được sự chênh lệch giữa trung ương và địa phương trong thời gian tới hay không?
Cục trưởng Tạ Thành Nhân: Theo tôi, sở dĩ có sự chênh lệch số liệu GRDP giữa Trung ương và địa phương trong thời gian qua là do chưa có quy định mang tính quy phạm pháp luật trong việc tính toán về chỉ tiêu này giữa trung ương và từng địa phương.
Tiếp đến, việc áp dụng phạm vi thu thập để tính toán chỉ tiêu GRDP chưa thật sự đồng bộ, đầy đủ và có sự tính trùng hoặc bỏ sót ở các đơn vị kinh tế phát sinh trên địa bàn, đặc biệt là các đơn vị hạch toán toàn ngành có các chi nhánh đặt tại các tỉnh như các ngành hàng không, đường sắt, bưu chính viễn thông, ngân hàng….
Mặt khác, các đơn vị hành chính sự nghiệp thuộc Trung ương quản lý đóng trên địa bàn các tỉnh thì việc thu thập số liệu đối với các đơn vị này gặp khó khăn, còn bất cập và chưa thật đầy đủ, kịp thời.
Bên cạnh đó, việc áp dụng chỉ số giá giữa trung ương và các tỉnh/thành phố để tính GRDP cả nước và từng địa phương còn có những bất cập và chưa có sự thống nhất. Với Đề án đổi mới quy trình biên soạn số liệu tổng sản phẩm trên địa bàn tỉnh/thành phố trực thuộc Trung ương (GRDP) mới được Thủ tướng Chính phủ phê duyệt sẽ khắc phục được những nguyên nhân trên. Tôi tin rằng, trong thời gian tới sẽ khắc phục được sự chênh lệch số liệu giữa Trung ương và địa phương.
Phóng viên: Thưa ông, Cục Thống kê tỉnh Bình Định có kế hoạch gì để nâng cao chất lượng các chỉ tiêu thống kê trong thời gian tới?
Cục trưởng Tạ Thành Nhân: Để nâng cao chất lượng các chỉ tiêu thống kê, trong thời gian tới, Cục Thống kê tỉnh Bình Định sẽ tập trung thực hiện Đề án khắc phục chênh lệch số liệu GRDP giữa trung ương và địa phương.
Bên cạnh đó, cục tăng cường kiểm tra, giám sát chất lượng thông tin “đầu vào” để tính toán và hình thành số liệu thống kê; đồng thời, tăng cường công tác thanh tra, kiểm tra việc chấp hành chế độ báo cáo thống kê đối với các cơ quan, đơn vị trên địa bàn tỉnh, việc chấp hành Luật Thống kê; thực hiện bảo đảm nguyên tắc khách quan, kịp thời, đầy đủ và chính xác trong hoạt động thu thập, tính toán và công bố thông tin thống kê.
Phóng viên: Dự thảo Luật Thống kê sửa đổi 2015, có thể sẽ được thông qua tại Kỳ họp thứ 10, Quốc hội khóa VIII. Ông có nhận xét gì khi Luật Thống kê 2015 được thông qua?
Cục trưởng Tạ Thành Nhân: Việc Quốc hội thông qua Luật Thống kê (sửa đổi) lần này không những đáp ứng, giải quyết những vấn đề tồn tại trong công tác thống kê hiện nay mà còn đáp ứng nhiệm vụ thống kê trong suốt quá trình đổi mới, góp phần thực hiện nhiệm vụ phát triển kinh tế - xã hội của đất nước. Dự thảo sửa đổi sẽ khắc phục được những bất cập như công tác dự báo, phân tích thống kê phát triển còn chậm, phổ biến thông tin thống kê còn chưa tốt, và khắc phục được tình trạng vừa thiếu, vừa chồng chéo... của ngành Thống kê hiện nay.
Phóng viên: Xin chân thành cám ơn ông!
Nguồn: Thông tấn xã Việt Nam